|
OKUL
ÖNCESİ DÖNEMDE HAREKET
MERKEZLİ ETKİNLİKLER(1)
Okul
öncesi, hareket becerisine en olumlu ve kalıcı katkıların
yapılabileceği
bir dönemdir. Bu dönem tüm yaşama yön verebilecek
gelişim aşamalarını kapsar.
Ülkemizde son yıllarda okul öncesi döneme büyük önem
verildiği görülmektedir. Bu alanda yapılan çalışmalar
ve sürekli yenisi açılan eğitim kurumları bunun en büyük
göstergesidir. Ancak hareket eğitimini ve gelişimini
ilgilendiren konularda, hali hazırda müfredatın yetersiz
olduğu görülmektedir.
Duyarlı
yaş devrelerinde uygun eğitim programlarının çocuğun
gelişimini hızlandırdığı bilinmektedir. Dünyada ve son
yıllarda
ülkemizde de
örneklerini görmeye başladığımız gelişimi
destekleyen programlardan birisi de algısal motor gelişim
programlarıdır. 3-4 yaşlarda başlanılan algısal motor
etkinlikler hareket becerilerindeki performansı artırarak,
çocuğun hem hareket hem de kişilik özelliklerine büyük
katkısı sağlamaktadır.
Algısal
motor gelişim, çocuk gelişiminin hareket davranışlarındaki
değişiklikle bağlantılı
gelişim alanıdır. Bu
duyu-algı motor gelişmeyi ve bilgiyi duyumsama süreçlerindeki
gelişim,
davranışlardaki gelişimin anahtarıdır.
Çocuk doğumdan itibaren çevresiyle etkileşmeye başlar. Bu
etkileşim motorsal ve algısaldır. Birbirinden bağımsız
değildir. Çünkü:
1-
Motor hareket algısal bilgilere bağlıdır.
2-
Algısal
yeteneklerin gelişimi büyük ölçüde motor aktiviteye bağlıdır.
Duyusal
uyarıcı ile depolanmış bilgi ile birleştirildiği
zaman, bu duyumlar çocuk için anlam kazanır ve algı olarak
adlandırılır. Motor gelişim açısından algı; daha üst
bir motorsal verim için depolanmış bilgi ile yeni bilgileri
birleştirerek organizeli bir şekilde geliştirmektir.
Buradan algısal motor gelişimin iki şeye bağlı olduğunu
anlamaktayız. Bunlar, olgunlaşma ve deneyimdir.
Bu süreçte etkili olan aşamalar:
1
Beyin afferent(girdi) sinir sistemi ile bilgileri alır.
2.
Bilgi
beyinde organize
edilir, ve önceki benzer hareket bilgileriyle bütünleştirilir.
3.
Hareket
seçimi yapılır.
4.
Uygun
hareket bilgisi, istenilen hareketi gerçekleştirmek için
efferent( çıktı) olarak kaslara iletilir.
5.
Hareket
gerçekleştirilir.
6.
Hareket
gözlenir ve elde edilen bilgiler gelecekteki benzer
bilgilerle bütünleştirilmek için saklanır.
Algısal motor gelişim,
hareket üzerindeki üst ve alt beyin merkezlerindeki işlevlerin
etkisini ortaya koymaktadır. Bu
durum, algısal motor gelişim ve öğrenmenin,
fiziksel eğitim kavramından, ayrıldığı noktadır.
04.11.2002
|
